Μεθοδολογία
Το επιχειρησιακό σχέδιο βασίζεται σε πειράματα που έχουν πραγματοποιηθεί από την ομάδα του Εργαστηρίου Γεωργικής Φαρμακολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με την ΔΑΟΚ Τριφυλίας και στην εμπειρία των συνεργαζόμενων ερευνητών στην καινοτόμο μεθοδολογία της μεταβολομικής.
Το σχέδιο υλοποιείται σε δύο άξονες:
Ο πρώτος άξονας περιλαμβάνει την χαρτογράφηση μορφοτύπων γλοιοσπορίου στους ελαιώνες των Α.Σ. Νηλέας και Α.Σ. Ελαιώνας . Η ερευνητική ομάδα του είναι η πρώτη στην Ελλάδα που ανέφερε την ύπαρξη μορφοτύπων του παθογόνου με διαφορετική παθογένεια και ευαισθησία σε δραστικές ουσίες. Η μελέτη της ευαισθησίας στα μυκητοκτόνα αποτελεί κομβική πληροφορία για την κατάρτιση εξατομικευμένης φυτοπροστασίας, το οποίο αποτελεί καινοτομία.
Αυτό θα συντελέσει στη μελλοντική βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων μέσω της βελτίωσης της παραγωγής και μείωσης εισροών φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Μέχρι σήμερα, η φυτοπροστασία έναντι της ασθένειας έχει στηριχθεί σε φυτοπροστατευτικά χωρίς να υπάρχει γνώση για τους μορφοτύπους, οδηγώντας σε ανεπαρκή αποτελέσματα.
Ο δεύτερος άξονας περιλαμβάνει τη μεταβολομική ανάλυση ελαιολάδων με συνδυασμένη χρήση πλατφορμών GC/EI/MS και NMR με σκοπό τη συσχέτιση ποιότητας – επιπέδων προσβολών γλοιοσπορίου και την ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και διατροφικής τους αξίας. Η μεταβολομική αποτελεί την τελευταία εξέλιξη στις επιστήμες τροφίμων χωρίς να έχει αξιοποιηθεί στην ελληνική βιομηχανία τροφίμων. Τα αποτελέσματα θα συνεισφέρουν στην προσπάθεια των αγροτικών συνεταιρισμών για αναβάθμιση της παραγωγής τους και διεύρυνση του μεριδίου τους στην αγορά.
Πρωτοτυπία και καινοτομία του έργου
Το επιχειρησιακό σχέδιο, αποτελεί την πρώτη προσπάθεια για την ανάπτυξη εξατομικευμένου προγράμματος φυτοπροστασίας της ελιάς έναντι της καταστρεπτικής ασθένειας γλοιοσπόριο, σε τοπικό επίπεδο, σε μια βασική ελαιοκομική περιοχή της χώρας. Βασίζεται σε ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τη γονοτυπική σύσταση των πληθυσμών του παθογόνου, η οποία καθορίζει και την ανθεκτικότητά του στα εφαρμοζόμενα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και την αποτελεσματικότητά τους.
Η έρευνα του Εργαστηρίου Γεωργικής Φαρμακολογίας του Γ.Π.Α. πρώτη ανέφερε και κατέγραψε την παρουσία διαφορετικών μορφοτύπων του γλοιοσπορίου και την ανθεκτικότητά τους σε εφαρμοζόμενα ΦΠ στην Ελλάδα. Επιπρόσθετα, η εφαρμογή της καινοτόμου τεχνολογίας της μεταβολομικής στην ανάλυση δειγμάτων ελαιολάδου με σκοπό τη συσχέτιση της ποιότητάς του με τα επίπεδα προσβολών από γλοιοσπόριο καθώς και η ανάδειξη του ελαιολάδου των Α.Σ. Νηλέας και Α.Σ. Ελαιώνας με την εφαρμογή της, αποτελούν επίσης καινοτομία που δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα στη βιομηχανία τροφίμων και αναμένεται να έχει άμεσα οφέλη και αντίκτυπο στο παραγωγικό τους μοντέλο.
Ρόλος στο έργο
GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε.
Η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ αναλαμβάνει το συντονισμό των μελών της Επιχειρησιακής Ομάδας για την υλοποίηση του πιλοτικού έργου καθώς και τις ενέργειες για την διαχείριση και την ολοκλήρωση του έργου. Η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ επιλέγοντας τους κατάλληλους διαύλους επικοινωνίας, θα καλύψει όλες τις κατηγορίες δραστηριοτήτων προώθησης. Με συστηματική διάχυση των αποτελεσμάτων μέσω του τύπου, με στοχευμένη ψηφιακή καμπάνια τα αποτελέσματα θα διαχέονται μέσω του διαδικτύου. Η διοργάνωση τοπικής ημερίδας με στόχο τον αγροτικό κόσμο και τους φορείς αγροτικής πολιτικής θα αναδείξει την αναγκαιότητα της καινοτομίας σε τοπικό επίπεδο. Μέσω μιας ημερίδας δικτύωσης με ΕΟ από όλη την Ελλάδα θα καλυφθεί η πανελλαδική διάχυση των αποτελεσμάτων και το χάσμα ανάμεσα στον αγροτικό και επιστημονικό κόσμο με σκοπό τη μεταφορά της καινοτομίας στις επιχειρήσεις.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Π.Α.
Το Εργαστήριο Γεωργικής Φαρμακολογίας του Γ.Π.Α. συντονίζει το επιστημονικό κομμάτι του πιλοτικού έργου, και πιο συγκεκριμένα, συντονίζει μαζί με τους γεωπόνους των Συνεταιρισμών Ελαιώνα και Νηλέα τις δειγματοληψίες, τις εφαρμογές φυτοπροστατευτικών προϊόντων και την κατάρτιση του νέου προγράμματος φυτοπροστασίας. Είναι επίσης, υπεύθυνο για την απομόνωση παθογόνων, τις βιοδοκιμές αξιολόγησης της ανθεκτικότητάς τους σε επιλεγμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και σε συνεργασία με το ΙΒΕ-ΕΚΕΦΕ Δ, θα πραγματοποιήσει τη μεταβολομική δειγμάτων ελαιολάδου των δύο Συνεταιρισμών. Τέλος, το εργαστήριο συμμετέχει στην προώθηση των αποτελεσμάτων του έργου μέσω της συμμετοχής σε συνέδρια και μέσω της συμμετοχής στις ημερίδες και στις δράσεις δικτύωσης που θα διοργανωθούν.
Ινστιτούτο Βιοεπιστημών και Εφαρμογών – ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ
Το Εργαστήριο Δομικών Μελετών Βιομορίων & Φαρμάκων με NMR του Ινστιτούτου Βιοεπιστημών & Εφαρμογών του ΕΚΕΦΕ “Δ” αναλαμβάνει τη μεταβολομική ανάλυση με NMR δειγμάτων ελαιολάδου των Α.Σ. Νηλέας και Α.Σ. Ελαιώνας και συμμετέχει στην ανάλυση δεδομένων φασμάτων. Επίσης, συμμετέχει στην προώθηση των αποτελεσμάτων του έργου μέσω της συμμετοχής σε συνέδρια και μέσω της συμμετοχής στις δράσεις δικτύωσης που διοργανώνονται.
ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΕΛΑΙΟΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ – “ΕΛΑΙΩΝΑΣ” & ΝΗΛΕΑΣ – ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΕΛΑΙΟΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ
Στις ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις των παραγωγών μελών του Α.Σ. Νηλέα και Α.Σ. Ελαιώνα θα γίνει η εφαρμογή του σύγχρονου προγράμματος φυτοπροστασίας για την αντιμετώπιση της ασθένειας του γλοιοσπορίου της ελιάς. Oι Συνεταιρισμοί αναλαμβάνουν την αποστολή δειγμάτων καρπών και ελαιόλαδου στο Εργαστήριο Γεωργικής Φαρμακολογίας του Γ.Π.Α. και στον ΕΚΕΦΕ “Δ” και φροντίζουν για την πλήρη καταγραφή των καλλιεργητικών μέτρων και των μέτρων φυτοπροστασίας που εφαρμόζουν στο πλαίσιο υλοποίησης του πιλοτικού έργου. Τέλος συμμετέχουν στην προώθηση των αποτελεσμάτων του έργου μέσω της συμμετοχής στις ημερίδες και στις δράσεις δικτύωσης που διοργανώνονται.